Kolagen rybi czy wołowy – który kolagen wybrać?

Kolagen a organizm ludzki – występowanie i znaczenie

Kolagen to włókniste, najtrwalsze i najpowszechniejsze białko w ludzkim ciele. Stanowi około 30% całkowitej masy białka w organizmie człowieka. Występuje praktycznie we wszystkich tkankach - skórze, ścięgnach, chrząstce, kościach, zębach czy ścianach naczyń krwionośnych. Kolagen tworzy włókna kolagenowe, które są kluczowym składnikiem tkanki łącznej[1].

Kolagen - co go niszczy?

Z wiekiem produkcja kolagenu spada. Już w wieku 25 lat jego synteza zaczyna maleć, po 40 latach ludzkie ciało może tracić około 1% rocznie, a około 80 lat produkcja kolagenu w organizmie może zmniejszyć się o 75% w porównaniu do młodych dorosłych[2,3].

Dodatkowo, różne czynniki mogą przyspieszać proces degradacji kolagenu, w tym :

• narażenie na szkodliwe promieniowanie UV,

• nadużywanie alkoholu oraz palenie tytoniu,

• dieta bogata w cukry proste,

• stres.

Naturalny proces zahamowania produkcji kolagenu prowadzi do utraty wiotkości skóry, jej elastyczności oraz pogorszenia odpowiedniego nawilżenia[1].

Dlatego tak istotny jest zdrowy tryb życia – obejmujący zbilansowaną dietę, ruch i unikanie szkodliwych czynników - który pomaga spowolnić procesy degradacji kolagenu, wspiera zachowanie dobrej kondycji skóry i dzięki temu może spowalniać proces powstawania zmarszczek.

Główne typy kolagenu w organizmie człowieka

Wielopostaciowość kolagenu sprawia, że z ludzkich tkanek wyodrębniono obecnie 28 genetycznie różnych typów tego białka.

• Kolagen typu I - jest to kolagen najpowszechniejszy, występuje w skórze właściwej, kościach i ścięgnach. Ten typ zawarty jest w kolagenie rybim i wołowym.

• Kolagen typu II - występuje w chrząstkach,

• Kolagen typu III - jest obecny w skórze, mięśniach i naczyniach krwionośnych,

• Kolagen typu IV - występuje w błonie podstawnej nabłonka[4].

Czy wiesz, że ...
Kolagen typu I ma większą wytrzymałość na rozciąganie niż stal [4].

Pochodzenie kolagenu - kolagen rybi czy wołowy?

Suplementacja kolagenem cieszy się rosnącą popularnością. Na rynku dominują przede wszystkim produkty zawierające w swoim składzie jeden z jego dwóch rodzajów - kolagen wołowy oraz kolagen rybi, które różnią się pochodzeniem, biodostępnością i akceptowalnością kulturową[5].

Warto wiedzieć, jakie są między nimi różnice, który lepiej wchłania się w układzie pokarmowym oraz jakie są właściwości preparatów kolagenowych obu typów.

Kolagen wołowy - zalety i wady

Kolagen wołowy pozyskiwany jest głównie ze skóry, ścięgien i kości bydła. W kolagenie wołowym znajduje się głównie kolagen typu I oraz mniejsze ilości typu III dzięki czemu od lat wykorzystywany jest on w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i biomedycznym[6].

Białka kolagenowe wołowe, ze względu na większą masę cząsteczkową, mają nieco mniejszą biodostępność niż w kolagen morski, ale jednocześnie wyróżniają się większą stabilnością termiczną[7,8].

Polecane kolageny:

Essensey Kolagen Anti Age + Pillbox

49,99 zł

Cena bez zestawu 55,98 zł

Kup teraz

Kolagen Forte 12500 mg Smak Mango-pomarańcza - 400g

69,99 zł

Kup teraz

Kolagen Rybi Premium Smak Zielona Herbata - Limonka 10000 mg - 321g

99,99 zł

Kup teraz

Zalety kolagenu rybiego

Kolagen morski, pozyskiwany z ryb, meduz, gąbek czy głowonogów, w ostatnich latach zyskał miano alternatywy dla kolagenu wołowego i wieprzowego. Kolagen morski powstaje głównie z odpadów takich jak skóra, łuski i kości ryb co czyni go źródłem źródłem mniej szkodliwym dla środowiska.

Ze względu na niższą masę cząsteczkową (mniejsze peptydy) jest on łatwiej przyswajalny w przewodzie pokarmowym. Dodatkowo ma szerszą akceptowalność kulturową co czyni go bardziej uniwersalnym wyborem. Kolagen pochodzenia rybiego jest nieco droższy w pozyskiwaniu, niż kolagen wołowy[6,8].

Dla kogo kolagen rybi, a dla kogo kolagen wołowy?

Kolagen rybi wyróżnia się łatwiejszą przyswajalnością, natomiast kolagen wołowy charakteryzuje się większą stabilnością. Zarówno kolagen wołowy i rybi mogą być stosowane w zależności od preferencji dietetycznych - na przykład osoby unikające produktów pochodzenia bydlęcego chętniej wybiorą kolagen rybi.

Ostatecznie różnice między tymi dwoma typami kolagenu są niewielkie, dlatego większe znaczenie mają dodatki witamin i składników mineralnych niż samo pochodzenie kolagenu. Warto więc dopasować suplementację do własnych potrzeb i stylu życia.

Dla osób aktywnych fizycznie, którzy chcą zadbać o zdrowie stawów poleca się preparaty kolagenowe z dodatkiem witaminy C, która wpływa na prawidłową produkcję kolagenu w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania skóry, naczyń krwionośnych i chrząstki. A dla osób, które chcą zadbać o swój wygląd dodatkiem np. cynku, który pomaga zachować zdrową skórę, włosy i paznokcie.

Kolagen rybi czy wołowy - czym się kierować?

Wybór pomiędzy kolagenem rybim a wołowym zależy od czynników, takich jak:

• preferencje dietetyczne,

• podejście do kwestii środowiskowych,

• cena i dostępność produktu.

Podsumowując, kolagen wołowy wyróżnia się tradycyjnym zastosowaniem i wysoką zawartością kolagenu typu I, natomiast kolagen morski zyskuje przewagę dzięki lepszej biodostępności, większej akceptowalności kulturowej oraz dodatkowo wpisuje się w wartości dotyczące zrównoważonego rozwoju. Hodowla ryb pozostawia mniejszy ślad węglowy niż hodowla bydła, dlatego kolagen rybi uznawany jest za rozwiązanie mniej szkodliwe dla środowiska[9].

Bezpieczeństwo stosowania suplementów kolagenowych, a potencjalne alergie

Wybierając odpowiedni preparat kolagenu należy kierować się nie tylko osobistymi preferencjami. Kolagen, niezależnie od źródła, jest białkiem i jak każde białko może u niektórych osób wywołać reakcję alergiczną. Choć większość ludzi dobrze go toleruje, warto zwrócić uwagę na różnice między poszczególnymi typami. Możliwe są reakcje alergiczne, szczególnie u osób uczulonych na ryby i owoce morza.

W przypadku kolagenu wołowego może być on mniej odpowiedni dla osób z alergią na produkty pochodzenia bydlęcego - co sprawia, że należy wybrać kolagen rybi[7,8].

Kolagen rybi czy wołowy? - porównanie

Tabela. Różnice między kolagenem rybim i wołowym[8].

Suplementacja kolagenem

Suplementacja kolagenem może odbywać się w formie kapsułek, proszku (do koktajli i szejków) lub poprzez picie kolagenu w gotowych shotach. Zalecana porcja kolagenu wynosi 2,5–10 gramów na dzień[9].

Kolagen rybi i wołowy często łączy się z innymi składnikami, takimi jak:

• witamina C, która dodatkowo pomaga w prawidłowej produkcji kolagenu,

• witamina D, która pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego

• kwas hialuronowy,

• glukozamina.

Suplementacja kolagenu jest zazwyczaj dobrze tolerowana. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić łagodne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Zawsze należy mieć również na względzie możliwe reakcje alergiczne[9].

Kolagen morski i wołowy w suplementach diety

W suplementach najczęściej spotyka się kolagen w postaci hydrolizowanego kolagenu, co oznacza, że białko przeszło proces hydrolizy i zostało rozbite na mniejsze peptydy. Hydrolizat kolagenu dostępny jest zarówno w formie pochodzenia rybiego, jak i wołowego.

Wybierając suplement to jednak nie źródło, lecz forma ma kluczowe znaczenie - hydrolizowany kolagen, dzięki rozbiciu na mniejsze cząsteczki, jest łatwiej przyswajalny przez organizm[8,10].

Polecane kolageny:

Kolagen + Kwas Hialuronowy + MSM

98,97 zł

Cena bez zestawu 104,97 zł

Kup teraz

Kolagen Rybi Premium Smak Neutralny 10000 mg - 306g

99,99 zł

Kup teraz

Kolagen Rybi Premium Smak Mango-pomarańcza 10000 mg - 321g

99,99 zł

Kup teraz

Wybór kolagenu - co ostatecznie wybrać?

Podsumowując, zarówno kolagen rybi, jak i kolagen wołowy mają swoje unikalne zalety. Niektóre internetowe źródła sugerują, że kolagen wołowy lepiej wpływa na organizm niż kolagen rybi, choć wybór zależy od indywidualnych preferencji, ale obecne badania naukowe nie wskazują jednoznacznej przewagi żadnego rodzaju kolagenu[10]. Kluczowe znaczenie ma jednak forma - hydrolizowany kolagen o potwierdzonym i sprawdzonym źródle, a nie samo jego pochodzenie.

BIBLIOGRAFIA:

1. Sobolewski K. Kolagen – podstawowe białko organizmu ludzkiego. Roczniki Naukowe Wyższej szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki. 2006.

2. Varani, J.; Dame, M.K.; Rittie, L.; Fligiel, S.E.G.; Kang, S.; Fisher, G.J.; Voorhees, J.J. Decreased collagen production in chronologically aged skin: Roles of age-dependent alteration in fibroblast function and defective mechanical stimulation. Am. J. Pathol 2006, 168, 1861–1868.

3. Bozec L, Odlyha M. Thermal denaturation studies of collagen by microthermal analysis and atomic force microscopy. Biophys J. 2011 Jul 6;101(1):228-36.

4. ScienceDirect. Collagen fiber. In: Topics in Immunology and Microbiology. Elsevier; Available from: https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/collagen-fiber

5. Jafari H, Lista A, Siekapen MM, Ghaffari-Bohlouli P, Nie L, Alimoradi H, Shavandi A. Fish Collagen: Extraction, Characterization, and Applications for Biomaterials Engineering. Polymers (Basel). 2020 Sep 28;12(10):2230

6. Coppola, Daniela, et al. "Marine collagen from alternative and sustainable sources: Extraction, processing and applications." Marine drugs 18.4 (2020): 214.

7. Silvipriya, K. S., et al. "Collagen: Animal sources and biomedical application." Journal of applied pharmaceutical science 5.3 (2015): 123-127.

8. Islam, J.; Mis Solval, K.E. Recent Advancements in Marine Collagen: Exploring New Sources, Processing Approaches, and Nutritional Applications. Mar. Drugs 2025, 23, 190

9. Zhang, Zhimin, et al. "Towards a low-carbon footprint: Current status and prospects for aquaculture." Water Biology and Security 3.4 (2024): 100290.

10. León-López A, Morales-Peñaloza A, Martínez-Juárez VM, Vargas-Torres A, Zeugolis DI, Aguirre-Álvarez G. Hydrolyzed Collagen-Sources and Applications. Molecules. 2019 Nov 7;24(22):4031.

11. Kaziród, Karolina, et al. "Suplementacja kolagenem–czy przynosi realne korzyści." Quality in Sport 13.1 (2023): 88-107.

12. Virgilio, Nicolina, et al. "Absorption of bioactive peptides following collagen hydrolysate intake: a randomized, double-blind crossover study in healthy individuals." Frontiers in Nutrition 11 (2024): 1416643.