Jak wspierać wątrobę? Najważniejsze wskazówki!

Wątroba to niezwykle istotny narząd naszego ciała, pełniący szereg kluczowych funkcji, które mają wpływ na nasze zdrowie i ogólny stan organizmu. Choć często bagatelizowana, wątroba odgrywa niezastąpioną rolę w procesach trawiennych, detoksykacji oraz w utrzymaniu równowagi metabolicznej. [1] Dlatego właśnie, dbanie o jej właściwe funkcjonowanie jest jednym z kluczowych elementów utrzymania zdrowia i dobrej kondycji. W niniejszym artykule omówimy najważniejsze wskazówki dotyczące tego, jak wspierać wątrobę, aby umożliwić jej długotrwałą pracę, a także jak wspomóc regenerację tego narządu.

Dlaczego należy wspierać wątrobę?

Istnieje wiele ważnych powodów, dla których dbanie o ten narząd jest tak istotne. Po pierwsze, wątroba pełni rolę głównego filtra organizmu, usuwając toksyny i szkodliwe substancje z krwi. [1] Jej rola w procesie detoksykacji niepodważalnie wpływa na nasz organizm i samopoczucie. [1] Ponadto, wątroba uczestniczy aktywnie w procesach metabolicznych. [1]

Wątroba jest największym, poza skórą, narządem ciała o tak szerokim zakresie funkcji:

• W wątrobie magazynowane są istotne substancje potrzebne do wielu procesów w organizmie, takie jak glikogen, kwasy tłuszczowe, trójglicerydy, fosfolipidy, cholesterol, witaminy A, D i B12.

• Wątroba jest miejscem licznych przemian metabolicznych - zachodzi w niej metabolizm i przekształcanie białek, tłuszczów, węglowodanów i bilirubiny, a także wielu hormonów.

• Wątroba odgrywa kluczową rolę w procesie detoksykacji. Jest filtrem dla związków pochodzących z przewodu pokarmowego, wychwytuje szkodliwe substancje powstające w innych tkankach, a także uczestniczy w eliminacji leków i substancji obcych (ksenobiotyków) z organizmu.

• Wytwarza żółć, która jest niezbędna do trawienia i przyswajania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

• Wątroba odgrywa ważną rolę w regulacji przepływu krwi w obrębie żyły wrotnej i wpływa na objętość krwi krążącej oraz rozmieszczenie płynów ustrojowych.

• Jest ona jednym z najważniejszych narządów biorących udział w budowaniu odporności.

• Odgrywa rolę w procesie termoregulacji organizmu [1,2]

Biorąc pod uwagę powyższe funkcje wątroby, bez wątpienia konieczne jest odpowiednie wspieranie tego narządu. 

Regeneracja wątroby – co to jest?

Regeneracja wątroby to zdolność tego ważnego narządu do samonaprawy komórek, w odpowiedzi na uszkodzenia lub niekorzystne czynniki środowiskowe. Wątroba jest jednym z niewielu narządów w organizmie człowieka, który potrafi odnowić się w przypadku uszkodzeń. Proces ten polega na zastąpieniu uszkodzonych komórek nowymi, zdrowymi komórkami, a główną siłą napędową tej regeneracji są hepatocyty, czyli główne komórki wątroby. [2] 

Jak  wspierać wątrobę na co dzień?

Istnieje kilka prostych nawyków, które można wdrożyć do codziennego życia, aby wspierać funkcje tego kluczowego narządu. 

Zadbaj o wątrobę dzięki 5 prostym nawykom:

• Ogranicz picie alkoholu - nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do uszkodzenia wątroby.

• Zachowuj zdrową masę ciała poprzez zrównoważoną dietę i regularną aktywność fizyczną - nadwaga i otyłość mogą obciążać wątrobę.

• Nasycone tłuszcze i przetworzona żywność to produkty działające negatywnie na wątrobę - ogranicz ich podaż, a zamiast tego zwiększaj spożycie owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych i białka o niskiej zawartości tłuszczu. Zdrowy tryb życia i dieta bogata w zdrowe produkty to klucz do prawidłowo funkcjonującej wątroby.

• Pij odpowiednią ilość wody - nawodnienie wspomaga procesy metaboliczne w organizmie.

• Ogranicz stosowanie leków bez konsultacji lekarskiej - niektóre leki, przyjmowane w nieodpowiedni sposób, mogą mieć wpływ na pogorszenie stanu wątroby. 

• Unikaj kontaktu z toksycznymi substancjami i szkodliwymi chemikaliami, które mogą wpływać negatywnie na funkcjonowanie wątroby.

Oprócz tego regularnie sprawdzaj swój stan zdrowia i stan swojej wątroby poprzez badania krwi i kontrolę poziomu enzymów wątrobowych. Dbając o te aspekty, można wspierać zdrowie wątroby i cieszyć się długotrwałym dobrym samopoczuciem. W razie potrzeby skorzystaj z pomocy lekarza lub dietetyka, który dobierze odpowiednie zalecenia żywieniowe, które pomogą we wspieraniu fizjologicznych funkcji wątroby.

Jak wspomóc regenerację wątroby poprzez suplementy diety?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, jak wspierać swoją wątrobę? Oprócz wyżej wspomnianych sposobów takich jak ograniczenie spożywania alkoholu, codzienne dbanie o swoją wątrobę poprzez zdrową dietę, czy regularne badania laboratoryjne, we wsparciu prawidłowego funkcjonowania wątroby pomocne mogą być również suplementy diety zawierające korzystne składniki aktywne wspomagające pracę tego narządu. Jakie składniki obecne w suplementach diety dla wątroby są szczególnie polecane?

• Ostropest plamisty

Ostropest plamisty (Silybum marianum) to roślina z rodziny astrowatych, której przypisuje się wsparcie wątroby. [3,4] Rośnie on dziko w rejonach południowej Europy i Azji Zachodniej, ale jest też uprawiany w innych częściach świata.  Za najważniejszy związek aktywny ostropestu plamistego uznawana jest sylimaryna. [4]

Ostropest plamisty wspomaga prawidłowe funkcjonowanie wątroby, przyczynia się do ochrony wątroby, wspomaga trawienie i oczyszczanie organizmu, wspomaga utrzymanie fizjologicznych funkcji oczyszczających wątroby oraz przyczynia się do potencjału detoksykacyjnego wątroby. [3]

Suplement diety ESSENSEY Ostropest plamisty zawiera 500 mg ekstraktu z nasion ostropestu plamistego w porcji dziennej. Co ciekawe, to właśnie nasiona ostropestu plamistego zawierają najwięcej sylimaryny - związku aktywnego (w porównaniu do innych części tej rośliny), który wspiera wątrobę. [4]

Produkt ten ze względu na kapsułkę celulozową, z powodzeniem może być przyjmowany przez wegetarian.

• Berberyna i kurkumina

Berberyna to związek pozyskiwany z berberysu. Należy on do grupy alkaloidów, czyli naturalnych związków organicznych pochodzących z roślin. Kurkumina natomiast to związek pozyskiwany z korzeni ostryżu długiego, znanego również jako kurkuma. Ekstraktowi z kurkumy przypisuje się szeroki zakres właściwości wspierających organizm – zarówno na poziomie komórek, jak i całego organizmu.

Ekstrakt z kurkumy przyczynia się do wspomagania trawienia, wspomaga pracę wątroby i dróg żółciowych, a także pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego [3].

Ekstrakt z berberysu pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu glukozy we krwi, wspiera zdrowie wątroby i pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu. [3]

ESSENSEY Berberyna + Kurkumina to dwa składniki aktywne zamknięte w jednej kapsułce. Suplement diety zawiera po 300 mg ekstraktów z kurkumy i z berberysu, które przyjmowane regularnie wspierają funkcjonowanie wątroby oraz wspomagają trawienie. [3]

Należy pamiętać, że suplementy diety nie mogą być stosowane jako zamiennik zrównoważonej diety. 

Literatura:

1. Romanski, K. "Wątroba, wydzielanie żółci a ksenobiotyki." Życie Weterynaryjne 84.12 (2009).

2. Riehle, K. J., Dan, Y. Y., Campbell, J. S., & Fausto, N. (2011). New concepts in liver regeneration. Journal of gastroenterology and hepatology, 26(s1), 203–212.

3. Lista PENDING opublikowana na podstawie Rozporządzenia Komisji (UE) NR 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiającego wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci.

4. Javeed, A.; Ahmed, M.; Sajid, A.R.; Sikandar, A.; Aslam, M.; Hassan, T.u.; Samiullah; Nazir, Z.; Ji, M.; Li, C. Comparative Assessment of Phytoconstituents, Antioxidant Activity and Chemical Analysis of Different Parts of Milk Thistle Silybum marianum L. Molecules 2022, 27, 2641.